Kazetari Kanaia proiektuaren zuzendaria da Igor Meltxor (Ortuella, Bizkaia, 1978) kazetari, ikertzaile eta analista politikoa. Ikerketa kazetaritzari lotutako askotariko lanak egin ditu, eta ahoan hilerik gabe hitz egin du apustu etxeen aferaz eta horiek sortu duten alarma egoeraz.
Hitzaldiaren izenburuari erreparatuta, zer dago apustu etxeen atzean?
Batez ere, gutxi batzuen eskuetan gelditzen den diru pila bat dago horien atzean. Euskal Herriko apustu etxeen atzean esku pilotarekin lotura duten izen asko daude, sukaldari ospetsu bat ere bai, baita EAEn agintean dagoen alderdiarekin lotura duten enpresari batzuk ere. Gaur egun, gainera, apustu etxe handiak futboleko eta saskibaloiko euskal talde nagusien babesleak dira. Normaltasuna transmititzen saiatzen ari dira apustu etxeen babesletzari dagokionez, baina ez dira eredu ona. Gainera, klub horiek aho handiarekin esaten dute gaztetxoei balore egokiak transmititzen dizkietela.
Apustu etxeen gaia pil-pilean dago. Zergatik orain?
Gero eta lokal gehiago zabaltzen ari direlako. Azpeitia da horren erakusleetako bat, eta miresgarria iruditzen zait herritarrak egiten ari diren kontzientziazio lana; hori da bidea. Herritarrak ari dira arazoaz jabetzen, eta jokoa gazteen eta ez hain gazteen artean sortzen ari den arazoaren jakitun dira. Apustuen kontua normalizatzen saiatzen ari dira, publizitate sistematikoaren bidez eta kirol munduan sartuta, baina oso arazo serioa da ludopatia.
Krisi garaian eman da apustu etxeen loraldia. Zer dela eta?
Jokoaren hariak mugitzen dituztenek ondo dakite krisi garaian zahurgarritasun egoeran bizi den eta diru erraza irabazteko prestutasuna duen pertsonen kopurua handia izaten dela. Krisi sasoietan handia izaten da gazte langabeen kopurua, eta halako uneetan, gazte horien arreta bereganatzen saiatzen dira kapitalismo basatiena sustatzen duten enpresariak. Gogoratzen 80ko hamarkadarekin eta drogekin? Oso gogorra dirudi konparaketak, baina zoritxarrez, ez dago hain urrun alderaketa.
Euskal Herrian apusturako joera handia izan da, batez ere, kirolari lotuta. Zertan aldatu da joera hori?
Euskal Herria apustuei oso lotuta egon da beti, baina aurrez aurreko apustuak ziren horiek, eta pilota partidetan edo herri kirol probetan egiten ziren nagusiki. Hori guztia aldatu egin da; orain, edozein kiroli lotutako edozein apustu egin dezake edonork, tartean gazte askok, mugikorraren bidez, klik bat eginda. Horrelakoak, normalean, bakarrik daudenean egiten dituzte, beren buruak engainatuta. "Gaur galdu egin dut, baina lehengoan irabazi egin nuen" edo "hurrengoan irabaziko dut", esaten diote beren buruari. Makinak baino azkarragoa direla uste dute, baina ez dira ohartzen makinek sekula ez dutela galtzen. Batzuek horretaz jabetzen direnerako arazo sakon batean murgilduta izaten dira, izugarrizko zorrarekin. Gazteen artean ikaragarrizko arazoa dago ludopatiarekin. Horiek, normalean, ezkutuan eta bakardadean eramaten dute prozesua, baina izugarrizko eragina du familia eremuan.
Jarraitu elkarrizketa irakurtzen, Urola Kostako Hitzaren webgunean.