Datorren astelehenean (hilaren 27an) amaituko da behin betiko Sorginen laratza. Urteotan programak egin duen bidea "oso positiboa" izan dela azaldu du Xabier Euzkitzek, baina bere burua "zukutzera" behartu duela.
Goiz goibel batean bildu da Berria Xabier Euzkitzerekin (Azpeitia, 1966). "Goibel" dago Euzkitze bera ere, Sorginen laratza-ren amaiera dela eta.
Ziklo garrantzitsu bat ixten al da zuretzat 'Sorginen laratza'-ren amaierarekin?
Bai, dudarik gabe. Arlo profesionalean, niretzat ziklorik garrantzitsuena izan da. Saioa nire erronkarik gogorrena izan da, ilusioz hartu nuena, baina ahalegin handia eskatu dit, eta neure burua zukutzera behartu nau. 490. atalera helduko gara, eta zuzeneko fikzio asko duen halako saio batentzat ez da erraza.
Zer balorazio egiten duzu saioaren ibilbideaz?
Nik neure buruari dezente eskatu behar izan diot. Albistegietan, albiste gehienak telepronterran irakurtzen nituen. 'Sorginen laratza'-n mugimendu eta aldaketa asko egin behar izan ditut; elkarrizketa serio batetik esketx bateko pertsonaiei oinak ematera jauzi egin, erregistro aldaketak eta halakoak berriak ziren niretzat. Saioaren balantzea oso positiboa da, eta katearentzat garrantzitsua izan da. Programak euskal ikusleari ohiturak aldatzea eskatzen zion, 22:30etik aurrera telebista euskaraz ikusteko ez baitzegoen ohiturarik.
Zertan saiatu zarete urteotan?
Saio eroa egiten ahalegindu gara, apurtzailea. Batzuetan asmatu dugu, eta beste batzuetan ez. Zenbaitetan, askoz gehiago eman ez genezakeen sentsazioa ere izan dugu, euskal mundua bera murritza delako eta euskal hiztunak gutxi garelako. Iaz bukatzea ere ez zen ezustekoa izango. Hala ere, uste dut erakutsi dugula euskaraz umorea egitea posible dela.
-1.200 gonbidatutik gora izan duzue. Zer elkarrizketa dituzu gogoan?
Gure artetik joan direnak batik bat: Imanol Lartzabal, Diego Garcia, Jon Idigoras eta Felix Iñurrategi. Idigorasekin izan genuena zoragarria izan zen.
ETBko egungo aurkezle asko 'Sorginen laratza'-tik pasatu dira, ezta?
Bai, harrobi lana egin dugu. Jende berri ugari aurkitu dugu. Adibidez, Estitxu Fernandez gonbidatu gisa eraman genuen eta komunikaziorako berezko gaitasuna zuela ikusi genuen. Baina harrobi lana egiteak ekarri du gure harribitxiak beste saio batzuetara eramatea, Klaudio Landa eta Estitxu Fernandez kasu. Hala, une onenetara iritsi garenean, gehien balio zuten piezak galdu ditugu.
Gidoilari onak aurkitzeko zailtasunik izan al duzue?
Erredakzio lanetan gidoilari bikainak izan ditugu, adibidez, Oscar Terol, Kike Diaz de Rada eta Nagore Aranburu. Hiru horiek eraman egin dizkigute, eta hustu bat izan dugu. Sekulako arazoa dago euskal gidoilariak aurkitzeko. Hain egoera bihurrira iritsi gara, non euskaraz ez zekiten gidoilariak kontratatu ditugun.
Nolako saioa izango da astelehenekoa, azkena, alegia?
Errealizazioan ahalegin handia egingo dugu. Dekoratua erabat berria izango da, eta arriskatuz bukatuko dugu. Bestetik, Miren Fernandez, Maribel Nogales, Anabel Arraiza eta Estitxu Fernandezekin ariko naiz kantuan.
Itziar Azpeitia saioko zuzendariaren arabera euskaraz entretenitzea oso zaila da. Zergatik?
Oscar Terolek, adibidez, badaki bere saioan egin ditzaketen zenbait gauza gurean ezin zituela egin. Ikus-entzule berberak gauza batzuk euskaraz ez ditu onartzen. Gainera, umorea eta edozer gauza euskaraz egiteak askoz ahalegin handiagoa eskatzen du. Lan berbera erdaraz, ahalegin erdiarekin ere, bi aldiz gehiago luzituko genuke.
ETBn euskarazko katearen inguruko hausnarketa prozesuan daude. Zein da zure iritzia ETB1 kateari buruz?
ETB1ek bere zuzendari propioa izatea garrantzitsua izango litzateke. ETB1en interesak bakarrik defendatuko dituen figura behar du ETBk. Bi kateei begira egon beharrak ez du onik egiten. Bestetik, pena hartzen dut ETB1en maila ona eman duten aurkezleak ETB2rako hartzen dituztenean.
Iritzi emaile batzuk saioa gogor kritikatu dute azkenaldian. Zer diozu?
Kritikak zilegi dira. Kontuan izan behar da azken denboraldian hutsetik hasi behar izan duen jendearekin aritu garela, asko eskatzen zuen tren batean sartuta. Hasierako freskotasunik ere ez dugu.
Joan den asteko saioan publikoko neska bati honako proba hau jarri zenioten: 200 euroren truke galtzak jaitsi eta ipurdiarekin dozenaka jogurt haustea. Dena al da zilegi?
Guk jolasak proposatzen ditugu, beste kate batzuek egiten duten bezala. Kontua da euskaldunoi gehiago kostatzen zaigula halakoak egitea. Hori ez da ikusleak lortzeko modu zabar bat.
Zer proiektu dituzu orain?
Pilota emanaldiekin jarraituko dut, baina telebistarekin lotutako proiekturik oraingoz ez dut. Ikusiko da datorren denboraldian etxeak zer behar dituen.
Euskarazko kateko aztia
Azpeitiarra jaiotzez, Zarautzen bizi da egun. Txikitan hasi zen bertsotan, eta 15 urterekin eskolarteko txapela irabazi zuen 1998an utzi zion plazaz plaza aritzeari. Batxilergoa amaitu eta berehala, 17 urterekin, Euskadi Irratitik pilota emanaldiak egiteko deitu zuten. ETBn, berriz, 1987. urtean hasi zen Hi heu gazteentzako saioan. Kirolei eta albistegiak aurkezteari ekin zion ondoren. Argazkigintza eta korrika egitea maite du, baina batez ere semearekin egotea.