Azpeitiko pentsiodunok proposatzen dugun mozio hau Udalbatzarrean ahalik eta azkarren eztabaidatu eta onar dadin eskatzen dugu, adinekook eta pentsiodunok murrizketa eta digilitazioaren ondoren banku-zerbitzutara jotzeko dugun arazo larria dela eta.
1. Abusuzko klausulak eta praktikak.
Hipotekadunari hipoteka eratzean ez zegokion gastu-karguak, horiek irekitzeko gehiegizko komisiokin batera etbr.
2. Diru publikoa behar izan duen bankua.
Ikusten diren abusuzko praktikak erabiltzeaz gain, eta hori modu orokorrean, banku-kutxa batzuk intentsitate handiagoarekin, beste batzuk txikiagorekin, gordailuzainak babesteko 65.000 miloi eurokin erreskatatu behar izan dira. Eta hori gertatu zen bitartean, 2021eko hirugarren hiruhilekoan ekitaldia itxita, Espaniako banku osoak (A.E.B.ko datuen arabera) 11.151m/€ irabazi zituen eta kapital etekinak %7,2koa izan zen.
3. Administrazio-prozesuen informatizazioa eta digitalizazioa.
Banku komisio gero eta handiagoak ordaintzen ari gara eta Internet bidez edozein kudeaketa egin behar izatera behartzen gaituzte eta zuzeneko aurrez aurreko arreta pixkanaka kentzea, ordutegiak murriztea, bulegoak kentzea eta langileak gutxitzea ekarri du. Herri txiki askotan, geratzen zen banketxe hura betiko itxi zuten.
4. Nola eragiten dion horrek herritarrari, finantza-bitartekariaren den bankuaren nahitaezko erabiltzailea baita.
Zalantzarik gabe, herritar guztiei eragiten die. Bankuen eta langileen bulegoak nabarmen murriztea, bai eta jendeari zerbitzua emateko ordutegiak murriztea ere.( Azkeneko notiziak diote ordutegia eta beste bi puntu onartu dituztela bankuek). Banketxe aurrean dauden ilarak lotsa sentiarazten dute.
5. Hori gertatu den bitartean, bankuek bere langileekin nola jokatzen duen eta oligarkiarekin nola jokatzen duen.
2021ean, EREren bidezko kaleratzeak ez dira eten (BBVA 2.725 kaleratze, Caixa Bank 6452 kaleratze, Banco Sabadellek bere plantillatik 1.800 langile baino gehiago atera ondoren, urriaren 15ean, aurreakordio bat lortu zuen bere ordezkaritza sindikalarekin beste 1.380 langile ateratzeko. Abenduaren 3an, Unicajaren eta Bankuaren gehiengo sindikalaren arteko aurreakordio bat iragarri ziguten, Liberbankekin bat egitearen ondoriozko enplegu- erregulazioko expediente baterako, 1.513 langileei eragingo diena.
6. Eta lanen azpikontratazioaren eskandalua.
Gainera, ikusten dugu banku handietako batek, gutxienez, jardunean dauden bere langileen lanpostuekin jokatzeaz gain, zuzeneko enplegua sortzea saihesten duela, hau da, beste empresa batzuen bidez bankuko lan berdinak egitea bankuan bertan, bainan langile horien,Bankuko Hitzarmen barruan izan gabe, eta horrela bere lan baldintzak suntsituz.
7.Galeren aukerak
BANKIAren erreskateak 22.424 miloi euroko kostua izan zuen, eta horietatik 3.302 miloi euro bakarrik itzuli dizkio Estatuari. 2021eko martxoaren 26an kontsumitu zen Bankiaren absortzioa eta Estadua lehenengo akzionista izanik %61,8 partizipazioa zuen eta orain Caixa Banken absortzioarekin %16,11 bakarrik geratu zaio.
8. Zer esan Kutxabank-ari buruz
Orain, 2022aren hasieran, Euskal Autonomi Erkidegoko herritarroi eskatuko baligute Kutxabank banku bat gehiago den hala ez galdetzeko, ziur aski gehienak esango genuke, banku jardunaren arabera, beste banku bat gehiago dela. Bat etorri da bankuaren gehiegizko klausulaz betetako banku-praktikekin, neurri batean Europako justiziaren eskakizunak bakarrik zuzendu baititu.
9.Banku publiko baten beharra
Beraz pentsiodunen gehiengo handi baten ustez sobera justifikatuta dago, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak eta Udalbatza honetan Azpeitiko Pentsiodunak, mozio hau aurkeztea eta horren bidez adieraztea beharrezkoa dela Banku Publiko bat, ikuskaritza lanak egingo dituena eta banku pribatuen praktiken eredu bateragarria izango dena. Horregaitik eskatzen dugu banku publikoa bi printzipio hauen arabera:
- Gehien duenari gehiago kobratzea, eta kudeaketaren kostua zerbitzu horretaz gehien baliatzen direnei egoztea.
- Behar den arreta presentziala ematea, bezeroek arreta hori jaso dezaten, kontuak eta ordainagiriak kudeatzea sortzen zaizkien arazoei erantzun behar badiete.
Egindako azalpenean azaldutako guztia oinarri hartuta, eta Azpeitiko Pentsiodunen Mugimenduak aho batez onartuta, udabaltza honen Osoko Bilkuran honako hau onartzea eskatzen dugu:
- Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak leihatila bat irekitzeko eskatuko die Azpeitiko udalerrian dauden banketxe guztiei. Leihatila horretan, herritar guztiei, eta 65 urtetik gorakoei lehentasunez, aurrez aurreko zerbitzua bermatuko zaie lanaldi osoan.
- Azpeitiko Udalbatzaren Osoko Bilkurak Azpeitiko udal-mugartean dauden banketxe guztiei eskatzen die lokaletara sartzeko murrizketak dauden bitartean eta/edo pertsonen arteko urruntze-neurriak gorde behar diren bitartean; neurri horiek eta beharrezkoa den beste edozein bete behar direnean, entitatearen sukurtsal bakoitzean ahalik eta edukiera handieneko itxarongela bat gaitzea, hori materialki egingarria denean, edo bestela neurri batzuk hartzea, kalera eguraldiaren aire zabalean bezeroen ilarak sortzen saihesteko.
- Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak eskatzen die Azpeitiko udal-mugetan dauden banku- erakunde guztiei, azaroaren 24ko 19/2017 Errege Dekretoan, otsailaren 28ko ECE/228/2019 Aginduan eta martxoaren 22ko 164/2019 Errege Dekretoan xedatutakoa betez –Oinarrizko ordainketa-kontuak arautzen dituztenak-,1.mailan, hileko komisioa ordainduta eta doakotasunezkoa 2. mailan urrakortasun-egoera kolektiborako eta hedapenerako aukera zabala egin dezatela, eta sinplifikatzea aurkeztu beharreko dokumentazio kontu horiek eskatzen duenari.
- Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak eskatzen die Azpeitiko udal-mugetan dauden banku- erakunde guztiei: 65 urtetik gorako pertsonei, hala eskatzen badute, doako zordunketa-txartelak ematea, inolako komisiorik gabe, erabilera-mugen inolako ordainketarik gabe, saldo jakinaren eskakizunik gabe, erabiltzeko gutxieneko zenbatekorik gabe, edo antzeko produktoak eduki gabe.
- Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak eskatzen die Sanjuandegi auzoan bulegoa itxi zutela Kutxabankekoek eta hango bezeroak herri erdian dagoen bulegora joan behar izaten dutela arreta presentzialik gabe geratu direlako. Izan ere kajeroak bakarrik utzi dizkiete beraien eginkizunetarako: bat barruan eta beste bat kanpoan.Hori horrela izanik , arreta presentziala berriro jar dezaten eskatzen dugu.
- Kontuan hartuta bankuek, bere ohiko jardueran, bezeroekin bat datozen funtzio pribatuak betetzen dituztela, hala nola, pentsio-plan bat, inbetsio fondo bat harpidetzea, akzio paquete bat edukitzea eta kudeatzea, kutxa gotor bat alokatzea...., eta bezeroak jarduera hori ez duela nahitaez egin behar. Bainan aldi berean, funtzio publikoak betetzen ditu, eta bezeroa ez da eginkizun horietan ituntzen, baizik eta, ezinbestean, bankuaren bitartekaritza onartu behar du beste aukerarik gabe, hala nola gordailugilea, bere dirua kentzea, ezinbesteko horniduraren ordainketa, hala nola, gasa, elektrizitatea, zerga ordainketa eta tasak.Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak Espaniako Bankuari eskatzen dio bankuen funtzio pribatu eta publikoak argi eta garbi bereizteko eta azken horien doakotasuna edo, bestela, gutxieneko komisio bat ezartzeko.
- Banka publikoa osa dezatela eskatzen die Azpeitiko Udalaren Osoko Bilkurak Ekonomia Gaietarako eta Eradalketa Digitarelako Ministerioari (Ekonomiako eta Enpresari Laguntzeko Estatu Idazkaritza bai eta Espaniako Bankuari eta euskal instituzioei ere, Banka Pribatuarekin bateragarria izan dadin, Bankuen berezko funtzio publikoak betez eta pertsona fisikoentzako sarbidekoak izanik, honako printzipio hau bete dezaten: Saldorik handiena duenari gehiago kobratzea eta ordainagirian eta gainerako ordainbide- eta kobrantza-bideen kudeaketaren eta beste prestazio batzuen kostua kobratzen, batez ere zerbitzu hori gehienbat baliatzen duten pertsona fisiko edo jurudikoei.
Azpeitiko Udalbatzako Osoko Bilkurak 1.akordiotik 4.era bitartekoak udal-mugartean dauden banketxe guztiei eta 5. eta 6.erabakietan aipatutako erakundeei helaraziko dizkie.