Efemerideak

• 1812-2-8. Probintziako Kontseiluari aldatzen ziren komandanteek nolako gastuak sortzen zituztenaren berri ematea erabaki zuten. Izan ere, bakoitzak bere erara egiten zituen gotorlekuak eta ahalik eta azkarren neurri bereziak hartzeko eskatu zuen. Eta orduan aurrez eginiko gotorlekuak komandante berriak bota egin zituela eta horiek kontuan hartzen zituela herriak, alferrikako gastu izugarriak behin eta berriz egiten zirelako.
• 1811-12-18. Probintziko Kontseiluari 24.000 edo 30.000 erreal balio zuten lurrak saltzeko baimena eskatzea erabaki zuten, udal langileei soldatak ordaintzeko. Izan ere, 24.000 erreal hartzeko zituzten langileok. Salgai jarri nahi ziren lurrak erosteko inor agertuko ez balitz, lur horiek langileen artean banatzeko baimena ere eskatzea erabaki zuten.
• 1811-11-25. Herria larrialdi handian zegoen, hurrengo egunean herrian zen tropari hornikuntza egiteko inolako alerik gabe. Horrela, Udalak apaizei erregu egitea erabaki zuen eta herritar bereziei gutuna idatzi zien, larrialdiari aurre egiteko anega batzuk bada ere eman zitzatela eskatuz.
• 1811-11-23. Herrian zen komandanteak bere ospitalerako berehala hamasei ohe eramateko eskatu zuen, eta erretoreari, Urrestillako bikarioari eta Elosiaga eta Oñazko apaizei idaztea erabaki zuten, hauxe eskatuz: meza garaian bertara joandakoei eskatzeko oheak edo eurek behar zituzten jantziak.
• 1811-11-20. Kontuan izanik herrian zegoen troparen hornikuntza eta herrian gotorlekuak egiten ibili ziren langileei herriak emandakoa, unean Donostian zeuden Joxe Manuel Enparan eta Felipe Neri Etxaleku herritarrei idaztea erabaki zuten, gaiari buruz gestioak egiteko eskatuz.
• 1811-11-20. Azkoitiko, Zestoako eta Errezilgo alkateei hurrengo eguneko goizeko zortzietarako deitzea erabaki zuten, denen artean ikusteko herrietan alerik zen edo ez, militarrak hasi ez zitezen etxeak miatzen.
• 1811-11-16. Alkateak Tolosako lurraldeko komandante Lefebrek idatzitako gutuna aurkeztu zuen, eta jakinarazi herrian zen indarra gehitzeko beste 150 soldaduz osatutako konpainia herriratuko zela egun hartan bertan; 300 laguneko taldea osatuko zuten horrela. Probintziko Kontseiluari guztiaren berri jakinaraztea erabaki zuten, herriari hornikuntza egitea ezinezkoa egiten zitzaiola agertuz, orduan alerik ez zuelako, ez haragirik eta ez gainontzeko janaririk; neurriak har zitzan eskatu zion. Alkateak, herriak hurrengo eguneko iluntzerako laguntzarik ez bazuen jasotzen, troparekin batera alde egingo zuela jakinaraztea erabaki zuten, ezinezkoa egiten zitzaiolako ikustea herrian zer gerta zitekeen. Lefebrek exekuzio militar bat egiteko agindua zuela esatea ere agertu zioten.
• 1811-11-13. Herriak egunero egin behar zuen hornikuntzari buruz hitz egin zuten Herri Batzar nagusian, ez bakarrik herrian bertan zegoen tropari egin beharrekoaz, baizik eta baita tropa mugikorrei egin beharrekoaz ere bertatik igarotzen zirenean. Batzarrean, beharko zen garia banatzea erabaki zuten, eta agertu ez zirenek ere kontuan hartu beharko zuten hori, derrigorrezkoa baitzen hurrengo goizerako behar zena ahalik eta azkarren biltzea. Lehen unean garia emango zutenen zerrenda egin zuten ondoren.
• 1811-11-12. Hurrengo eguneko goizeko hamarretarako Herri Batzar nagusirako deialdia egitea erabaki zuten, egin beharreko hornikuntzari buruz neurriak hartzeko. Bertara joaten ez zen herritar bakoitzari bi dukateko isuna ezartzea onartu zuten.
• 1811-11-9. Alkateak esan zuen aurreko egunean herriaren aldetik freskagarria eskaini behar izan ziotela Errezilen ibili zen tropa mugikorrari, honek eguraldi txarragatik bertan hartzeko une egokirik ez zuela-eta. Errezilgo herriari eginiko gastua ordaintzea eskatzea erabaki zuten, nahiz dirutan, nahiz garitan.
• 1811-11-8. Une hartan herrian 500 soldaduz osatutako talde mugikorra zegoen eta gauean beste 1.500 soldadu bertara etortzekoak ziren. Haien hornikuntza egiteko beharrekoa zen gariari buruz hitz egin zuten, eta gutun baten bidez apaizei eta herritar bereziei hauxe eskatzea erabaki zuten: anega bakoitza 80 erreal ordainduko zietela herriaren aldetik.
• 1811-11-3. Herrian zegoen Frantziako tropa eta honekin eginiko gastuen berri kontsulatuari aurkeztea erabaki zuten, aurreko hilean eginikoak 52.182 erreal eta 23 marai zirela esanez, eta berak aurreratutako laguntza 31.000 errealekoa zela.
• 1811-11-2. Probintziko Kontseiluak herriari adierazi zion bertan zen tropari ardo zatikorik ez emateko, eta komandanteari horrela jakinaraztean garbi gelditu zen ez zuela berak horrelako albisterik jaso; hala, herriaren aldetik ematen jarraitzea eskatu zuen, lehen bezala. Udalak guztiaren berri Kontseiluari adieraztea erabaki zuen.
• 1811-11-2. Kontseiluari jakinaraztea erabaki zuten herria exekuzio militar batez mehatxatuta zela Joakin Inazio Amiamaren aldetik, zor zituen lau mila zatiko kontuan izanik 1809ko azaroa eta abenduan atzera utziak.
• 1811-11-2. Probintziko Kontseiluak aurreko hilaren 22an idatzitako gutunaren berri eman zuten, eta herritik aldegindako eta Espainiako taldeekin ziren gurasoen, anaien eta sendien zerrenda eskatu zuen, horiek zirelako oinordekoak. Zerrenda prestatu eta bidaltzea erabaki zuten.
• 1811-10-26. Herria larrialdi izugarrian zen, udaletxeko aretotik irten aurrez bi mila erreal ematen ez bazituen militar orden batez mehatxurik baitzen. Frantzisko Etxeberria parrokiko apaizari erregua luzatzea erabaki zuten, dirua aurreratzeko eskatuz eta San Martin eguna baino lehen herriak itzuliko ziola aginduz.
• 1811-10-23. Probintziako Kontseiluari, hilaren 9an Eizmendi baserriaren inguruan utzitako haur bat aurkitu zutela esatea erabaki zuten, eta bataiatzean 'Inazio Mari Azpeitia' izena jarri ziotela. Beste ume bat, berriz, hilaren 20ko gauean aurkitu zuten, Barrenola baserriaren inguruan; 'Joxepa Inazia Azpeitia' izena jarri zioten.
• 1811-10-20. Alkateak jakinarazi zuen azken urtebete pasatxoan Joan Inazio Iparragirre udaltzainak desobedentzia jarrera zeramala eta, emandako arrazoiak gaizki harturik, herriaren alde ez zuela ezer egiten. Beste udaltzain bat izendatzea erabaki zuten, eta eskaerak egin zituzten Joxe Gonzalok eta Joxe Agirrek; Gonzalo aukeratu zuten.
• 1811-10-20. Barrenola baserriaren inguruan utzitako neskato bat aurkitu zuten, gauean.
• 1811-10-9. Utzitako haur bat aurkitu zuten Eizmendi baserriaren inguruan.
• 1811-10-8. Garai hartan behar eta larritasun handiak izanik herrian, bertan zen tropari hurrengo egunean aleak emateko bilketa bat egitea erabaki zuten, hasieran agintariekin hasita, eta ondoren herritar denekin -batez ere, berezienak eta apaizak horrela jokatzera bultzatu zituzten, gutun adierazgarria igorriz, eta lehen unean dirua izatean herriak ordainduko ziela jakinaraziz-. Denaren berri probintziko kontseiluari ematea erabaki zuten, agertuz, aurretik egin bezala, zer egoera larrian zen herria.
• 1811-9-5. Udalbatzarrean orduan herrian zen komandantea agertu zen eta, Inperioko mariskalaren agindua betez, hiru herritar hiltzeko prest zela adierazi zuen. Tolosan zegoen Lefevreri albistea pasatzea erabaki zuten, gauzak argitzeko eskatuz, legeak ez baitzuen adierazten fusilatuak herriko biztanleak izan behar zirenik, baizik eta departamendukoak.
• 1811-8-17. Herrian zen komandanteak idatziz eskatu zuen boluntario joan ziren soldaduekin bat egin eta haiekin irten zuten sendikoen zerrenda. Baita Frantziako indarrik ez zen herrietan bizi zirenena ere. Herriak Probintziako Kontseiluak bidalitako agindu bat jaso zuela eta haren kopia bat bidaliko zitzaiola erantzun zioten. Eta nahi zuen zerrenda ere prestatuko zitzaiola adierazi zuten.
• 1811-8-13. Unean herriak zituen beharrak kontuan izanda, Frantzisko Jauregi diruzainari ahalik eta azkarren Joxe Inazio Altunaren gari guztiaren jabe egiteko ahalmena ematea erabaki zuten. Altuna herritik kanpo zen eta kontribuzioa oraindik ordaindu gabe zuen. Luis Bombaliarrekin gauza bera egitea erabaki zuten, eta herriak kontuak ondoren konponduko zituela erabaki zuten.
• 1811-8-11. Joxe Arregi 'Etxatxo' hornitzaileak egindako proposamena ezagutu ondoren, herrian zen Frantziako tropak behar zuen ardoaz hitz egin zuten. Gaia aztertzeko batzordea izendatu zuten. Batzordea Inazio Bixente Mayora, Enparan zaharra eta Errazti zinegotziek osatu zuten.
• 1811-7-29. Parrokiko erretoreari abuztuaren lehen eguneko Loiolako elizkizunak bertan behera uztea erabaki zutela esanez albistea pasatzea erabaki zuten.
• 1811-7-16. Hil honen 6an erabakitako kontribuzioa kobratzea erabaki zuten, eta atzeratutakoei adierazi zieten hiru egun igaro ondoren diruzaina etxeetara joango zela, diruaren ordaintzat garia bahitzera.
• 1811-7-6. Lurraldeko kontribuzio zergaren %8 kobratzea erabaki zuten eta diruzainari interesatuei ordainagiriak bidaltzea agindu zioten, ahalik eta azkarren ordain zezaten. Herriak ahalmena zuenean dirua itzuliko zietela ere adierazi zieten.
• 1811-5-17. Tolosako komandanteari idaztea erabaki zuten. Apirilaren 24ko eta maiatzaren 8ko ofizioak bidali zizkioten, Azpeitiko herriari gotorlekuak prestatzen egin zituen gastuak ahalik eta azkarren ordaintzeko, gobernuaren aurrean erregutu zezan.
• 1811-4-20. Gotorlekurako erabilitako materialaren berri jakitea erabaki zuen Udalak, ondoren herriari zenbateko gastuak egin ziren agertzeko.
• 1811-4-9. Probintziako Kontseiluari Frantziako tropa herrian izateak nolako kalteak sortzen zizkion adieraztea erabaki zuten herriari, haien artean Kontseiluak izendatutako inor ez baitzegoen kontuak emateko.
• 1811-4-6. Herriko agintariei herriarenak ziren lurrak saltzeko baimena eman zieten, zor ziren kontribuzioei aurre egiteko.
• 1810-12-12. Probintziko Kontseiluaren baimena lortu ondoren, ardiei, ahuntzei eta mandoei zerga ezartzea erabaki zuten.
• 1810-11-12. Herriko eta Tolosa lurraldeko komandanteak aurreko egunean idatzitako gutunaren berri eman zuten, hauxe esanez: baldin eta 48 orduren barruan kontuak ez bazituen zuzentzen, herriari agindu ziotela exekuzio militarra egitea, iraileko eta urriko kontribuzioak ordaindu gabe zegoelako. Probintziko Kontseiluari herrian zen tropari eginiko hornikuntza txartelak bidali zizkioten, herriak aurreraturik zenbat zeukan ikus zezan.
• 1810-9-9. Gobernadorearen gutuna jaso ondoren, hilaren 6an gertatutakoaren berri adierazi zuen orduan alkatetzan zen Martin Larrunbek; hau da, 80 pertsonaz osatutako taldea herriaz jabetu zenekoaz. Udalak erabaki zuen eskribauari agintzea dendetako nagusiengandik lapurtu zuten guztiaren berri biltzeko, herriaren aldetik ordainketa egiteko. Janaria eta edaria eman beharra izan zutenei ere herriak ordaintzea erabaki zuten.
• 1810-9-6. 80 lagunez osatutako armatutako talde bat herrian sartu eta sekulako harrapaketak egin zituen.
• 1810-8-29. Espainiako Gobernuko Justizia Ministerioak hilaren 24an idatzitako ofizio baten berri eman zuten. Bertan, erregearen agindua jaso ondoren, Udalak Aita Jesuitek aurrez zituzten ikastetxeetara itzultzeko errege nahiaz zeukaten iritzia azaltzeko eskatzen zuten. Herritar guztientzat egokia zela erantzutea erabaki zuten, baita diru bilketa egingo zela ere. Diru bilketa guztien artean egingo zuten, herrian ez ezik baita auzo guztietan ere, eta horretarako arduradunak izendatu zituzten. Gainera, Udalak lau mila erreal eskaini zituen.
• 1810-6-28. Probintziako Kontseiluak emandako aginduari erantzunez, herriko parrokian eta Urrestillakoan astegunetan eta igande eta festetan emango ziren meza guztien ordutegiak egokitu zituzten.
• 1810-6-22. Talde gaizkileak herri inguruan zeuden albistea iristean, herriko sarrerak ixteko neurriak hartzeari buruz hitz egin zuten. Langintza horri buruzko deialdia zabaltzea erabaki zuten: 800 errealen truke norbaitek langintza hori beregan hartzeko. Herriaren aldetik beharreko materiala emango zioten lan hori hartzen zuenari.
• 1810-6-4. Miguel Pizarrok hamar mila erreal eskaini zituen. Antonio Mari Sorondori agindu zioten Pizarroren etxetik pasatzeko eta erreal horiek eskuratutakoan Azpeitiko Udalari emateko berehala. Horrela egin zuen bilera amaitu baino lehen. Pizarrok berak lehendik ere hamabi mila erreal aurreratuta zituen.
• 1810-6-3. Miguel Pizarrori eskerrak emanez idaztea erabaki zuten, herriak zituen larrialdietan laguntzeko sei mila erreal aurreratu zituelako. Beste gutun bat idatzi zioten Tolosako komandanteari, honek berriz ere militar betepena ezerezean utz zezan eskatuz.
• 1810-4-10. Enparan errota erosi zuen Inazio Ogarriorengandik 27.000 erreal jaso ondoren, haren jabetsa ematea erabaki zuten.
• 1810-4-8. Zor zituen kontribuzioei (61.753 erreal) aurre egiteko, udaletxea, beste etxe bat eta torilak izandakoa bere lurrekin salgai jartzea erabaki zuen herriak. Horiek ziren bereak zituen ondasun bakarrak. Tasatutako prezioaren hiruko bat merketu zuen, aurrez agindu bezala.
• 1810-3-29. Agintariek Antonio Erzilla udaltzaina deitu zuten, Inozenzio Ogarrori herriaren gutuna eramatera joan baitzen, eta haren erantzuna jakin nahi zuten. Ogarrok herriko agintariek kaskamotz batzuk zirela eta haien beldurrez ote zen pentsatzen ote zuten eta bazkaltzea amaitu berri zuenez, hurrengo egunean idatziz erantzungo zuela' erantzun zuela azaldu zuen udaltzainak. Agintariek, Ogarrok beregan egindako Enparan errotaren errematea aintzat hartzen ez zuela ikusita, nahiz eta herria arrisku izugarrian aurkitu unean bere beharrei erantzuteko, probintziako Kontseiluari Enparango errota saltzeko beharra agertu zioten, eta herriaren aurka indarkeririk ez erabiltzeko eskatu zioten.
• 1810-3-29. Ogarrori agindutako epean 27.000 erreal ordaintzen ez bazituen gerta zitezkeen kalteak bere gain hartu beharko zituela idaztea ontzat hartu zuten; hilaren 30ean indar armatuaren zigorra jasoko zueneko mehatxua zuen herriak.
• 1810-3-4. Enparan errotan herriak zuen partea erosi nahian, Inozenzio Ogarriok eginiko 25.000 errealeko eskaintza aztertu zuten, eta berriro almodenan jartzea erabaki. Norbaitek diru gehiago ez eskaintzean, Ogarriorekin berekin harremanetan jartzea onartu zuten.
• 1809-10-28. Touvenot jeneralak Frantziako enperadorea eta Austriakoaren artean bakea sinatu zutela esanez korrejidoreari idatzitako eguneko adierazgarria irakurri zuten. Batzarra amaitu ondoren herritarrei jakinaraztea erabaki zuten, eta parrokiko apaizei albistea pasatzea, berri ona ospatzeko meza santua eta 'Te Deum' antola zitzaten.
• 1809-10-28. Beste ofizio bat irakurri zuten, herrian ziren zaldi guztiak azaroaren 10erako Donostiara bidaltzeko aginduz, eta Udalak erabaki zuen herrian zenbat ziren jakiteko gestio guztiak egitea.
• 1809-9-19. Urretxuko alkatearen gutuna jaso zuten, probintziako polizia komisarioaren beste batekin batera, eta haiei erantzutea erabaki zuten, hauxe esanez: herrian 36 fusil besterik ez zirela, oso munizio gutxirekin -alkateak Donostiatik ekartzea agindu zuena-, herriak eta herritarrek zutena Tolosatik etorritako ofizial batek jaso zuelako.
• 1809-9-4. Herriko lurraldeak erosi nahirik egin zituzten txostenen berri eman zuten. Batzuek dirua eskaini zuten eskura, eta beste batzuek herriari aurreratu zioten diruaren truk eskatuz. Errazti maisuari lurraldeak zatitu zitzan eskatzea erabaki zuten, bakoitzaren balioa agertuz, ondoren enkantean jartzeko eta eskaintza onenak egiten zituztenei saltzeko.
• 1809-8-31. Herriari dirua aurreratuta zuten pertsonei zor zietena ordaintzea erabaki zuten, eta herriaren lurrak eskaini zizkieten horrela nahi zutenei. Gainera, tratu horri lehentasuna eman zioten, herriarentzat ez baitzen kaltegarria.
• 1809-8-31. Burgosera (Espainia) egindako garraioan idiak galdu zituztenei herriko lur zatiak emanez ordaintzea erabaki zuten, baina aurrez jaso nahi zuten lurraldea seinalatuz txostena aurkeztea derrigorrezkoa zuten. Eskatutako lurraldea emango zieten, herriarentzat kaltegarria ez bazen.
• 1809-7-9. Soreasu errota saltzeko baimena eman zioten Enparani, aurrez egindako hiru erremateetan eroslerik ez baitzen agertu.
• 1809-6-26. Frantziar aldekoek salatuta, atxiloketak egin zituzten. Atxilotuen artean Frantziskanen kaperaua eta Matxinbentako bikarioa zeuden.
• 1809-6-24. Bezperan herriratutako Frantziako troparen komandanteak idatzitako gutun baten berri eman zuen alkateak, ordena berri bat jaso bitartean herrian gelditu behar zuela esanez. Kontuan izanik sortuko ziren gastuak, Diputazioari erregutzea erabaki zuten herriak aurreratutako generoak ordaintzeko, gutxienez 85.000 erreal jasotzeko zituelako.
• 1809-4-4. Alkatea eta Ibero errejidorea aukeratu zituzten herriko apaizekin harremanetan jartzeko eta jakiteko ea ongi iruditzen zitzaien Loiolako baratzan hilerria jartzea. Baldin eta ondo iruditzen bazitzaien, norbait bidali beharko zuten korrejidoreari lurralde hori eskatzera. Ez bazen onartzen apaizek eginiko proposamena, alkateak eta Ibero errejidoreak erabaki beharko zuten non egin hilerria, apaizekin adostasunera iritsita.
• 1809-4-4. Inazio Bixente Errazti arkitektuari eskatu zioten hilerri berria egiteko planoak prestatzeko.
• 1809-3-12. Aurreko batean Thuvenot jeneralak emandako gutuna irakurri zuen alkateak, gazteleraz xehetasunak emanez ondoren. Bertan zioen garbi agertu zuela herriak bere oposizio berezia, denbora guztian izanik matxinada sortzeko nahia, baina azpilanean ibilitakoek orduan zutela une egokia, Espainiako erregeak emandako amnistia aprobetxatuz, bat-batean beraien nahiak eta lanak alde batera uzteko, Espainiako dinastia berriaren auka egin gabe. Herriak erabaki zuen alkateari ahalmen osoa ematea Frantziako jeneralari erantzuteko, 5.000 biztanle zituen herri honetan ez zela horrelako sentimendurik agertuz, baizik eta bakar batzuk besterik ez zirela horrela jokatu zutenak, eta itxaropena zuela, ordurarte izan zuen iritzia mereziko zuela aurrerantzean herri honek.
• 1809-3-2. Alkateak adierazi zuen nolako gastuak sortzen ari zen herrian zegoen Frantziako tropa, batez ere geroago eta gaixo gehiago zeudelako soldaduen artean.
• 1809-2-15. Monterroneko Konteak Frantzisko Joxe Enparani idatzi zion, Frantziako armadarekin herriak egin zituen zorren berri emanez eta berehala ordaindu behar zituela esanez, edo, bestela, tropa bat herriratuko zuela adierazi zuen. Horrela gerta ez zedin, Arrasaten zegoen frantziar komandanteari idaztea erabaki zuen herriak.
• 1808-9-8. Diputazioaren eskaerari erantzunez, hari herria Urretxun eta Zumarragan garraio lanak egiteko prest zela adieraztea erabaki zuten. Herriak garraio lanak egin zitzakeen toki bakarrak ziren. Bi herrietarako lau mila erreal ematea erabaki zuten basoak saltzean lortutako dirutik, esanez zakuak prestatu ondoren bidaliko zutela irina.
• 1808-8-31. Herri Batzar nagusian onartu zituzten hilaren 24an troparen garraioak egiteko prestatutako baldintzak.
• 1808-8-24. Batzordea izendatu zuten troparen garraioak egiteko.
• 1808-6-26. Zabalaga baserrian izandako sutearen berri eman zuten. Hura ikustea erabaki zuten, derrama kobratzeko.
• 1808-3-16. Joxe Inazio Altuna alkateak jakinarazi zuen gestioak egiten ari zela Nikolas Inazio Odriozola erretoreak ez zitzan berriro hitz iraingarriak esan herriko agintarien aurka.
• 1807-2-24. Bergaratik Getarira bitarteko errepidea egiteko proiektua bultzatu nahian, Frantzisko Josep Enparan eta Xabier Inazio Amenabarrek 200.000 erreal zentsura eta 25.000 erreal emaitza bezala eskaini zituzten. Orduan, ez zuten erabaki bat hartu herriak eginiko eskaintzari buruz.
• 1807-2-21. Tabernetan egiten ziren gehiegikeriak kontuan izanik, tabernen leihoetan orri batzuk jartzea erabaki zuten eta horrela jakin zezatela hurbiltzen zirenek nolako prezioak zituzten. Goizetik ilunabarrera bitartean egon beharko zuten orriek ikusgai, bestela lehen aldian jabeari bi pesoko isuna ezarriko zioten.
• 1806-12-20. Herritar bereziekin bilduta, alkatea eta erretorearen artean idatzitako gutunen berri eman zuten, Andre Maria Sortzez Garbiaren egunean erretoreak mesa nagusian ez zuelako alkatearen eskaintzarik jaso nahi izan. Erretoreari pulpitutik barkamena eskatzea exijitu zioten, alkateari egindako irainagatik.
• 1806-12-8. Goizean parrokian ospatutako meza nagusian bertako erretoreak nola jokatu zuen adierazi zuen alkateak: Espainiako erregearen aginduz zeukan agintaritza zapuzturik sentitu zuen, eskaintza jasotzera ez zitzaiolako hurbildu erretorea, ohikoa zen bezala. Egindako lehen Herri Batzar nagusian gertakizunaren berri ematea erabaki zuten, eta alkateak jakinarazi zuen, batzarra egin aurrez, erretoreari idatzi bidez agertzeko asmoa zuela berriro horrelako jokaera bazuen, diakonoa eta diakonordea kenduko zizkiola, eta eskaintza egitea jaistea debekatuko ziola.
• 1806-10-25. Baserrien errentamenduei buruzko erret zedula eman zuten.
• 1806-10-11. Inazio Nikolas Odriozola parrokiko erretoreak idatzi baten bidez kexua bidali zion Espainiako erregeari, baserrietako jabeen aldetik haietan ziren sendiek jaso behar izaten zituzten bortxaketak zirela-eta.
• 1806-8-31. Herri Batzar nagusian korrejidoreak hilerriaz emandako aginduen berri adierazi zuten. Gai horretaz gestioak egiteko izendatutako batzordeak ere hilerri berria kokatzeko tokiari zegokionez bere iritzia azaldu zuen. Parrokiari zegokionez, Madalena inguruko tokia aukeratzea erabaki zuten, batzordeak proposatutako bat zelako, eta Urrestillakoa, berriz, batzordeak proposatzen zuen bakarrean egitea erabaki zuten.
• 1806-8-31. Herriko sendagilearen postua hutsik zen eta sei sendagile aurkeztu ziren postua bereganatu nahian. Ondorioz, Udalari guztien informeak biltzeko baimena eman zioten, bai justiziaren aldetik bai euren herrietako erretoreen aldetik, batez ere zintzotasuna eta jakituria jakite aldera. Ondoren Herri Batzar nagusian aurkeztuko zituzten informe horiek, aukeraketa egiteko.
• 1806-4-8. Gaspar Amenabarri idaztea erabaki zuten, Cadizen (Espainia) bizi zen Xabier Inazio bere anaiak testamenduaren bidez parrokirako 65.000 erreal eskaini baitzituen.
• 1806-2-4. Danborraria lanpostuz aldatzea erabaki zuten, azken igandean enparantza nagusian herriko alkateari mesprezuak egin zizkiolako.
• 1806-1-3. Vera Cruz Kofradiako buruak Udalari eskaera egin zion, esanez parrokiko erretoreari Loiolan zeuden bi Premostranse sermolariri Garizumako igandeetan pulpitura igotzen uzteko baimena eskatzeko.
• 1805-4-27. Oñatz eta Elosiagako elizak egokitzea erabaki zuten, eta apaizek zeuzkaten etxeak ere txukundu zituzten.
• 1805-2-17. Mesedetzako Planaren berri eman zuen Odriozola erretoreak pulpitutik, baina agintarien artean oso gaizki hartu ziren sarrera bezala egindako komentarioak.
• 1804-7-30. Korrejidoreak debekaturik zituen zezenketak, dantzak eta gainontzeko jaialdiak, eta alkateak jakin gabe bando bat zabaldu zuen gaueko ekintza guztiak bertan behera uzten zituela adieraziz. Goizeko bileran horri buruz hitz egin zuten, eta korrejidorearekin harremanetan jartzea erabaki. Arratsaldean berriz ere biltzeko gelditu ziren. Arratsaldeko bilera horretan, Udalak antolatuta zituen gaueko ekintza guztiak aurrera eramatea erabaki zuten, herriak Kontseiluko gobernadorearen baimena lortu baitzuen.
• 1804-6-28. Korrejidoreak erregeak emandako agindua adierazi zuen, Bergara eta Getaria bitarteko errepideaz. Azpeitiko herriari Enparan eta Soreasu errotak saltzeko gestioak egitea debekatu zioten. Bergara, Azpeitia, Azkoitia eta Zestoa herriek egingo zuten errepidea, eta dirua jarri beharko zuten horretarako.
• 1804-6-9. Manuel Furundarena apaizak egiaztatu zuen Elormendiko San Pedro ermitaren egoera larria. Apaiza Iruñeko apezpikuari bidaltzea erabaki zen, antzeko ermitak profanatuak izan zirela jakinarazteko, elizari ezinezkoa egitean zutik edukitzea.
• 1804-5-17. Jakinean izanik Elormendiko San Pedro ermita erortzeko zorian zela -batere egurrik gabe zegoen, frantziarrek erre egin zituztelako azken gerratean-, eta inolako irudirik gabe barnean, apezpikuari bere profanazioa eskatzea erabaki zuten.
• 1804-4-26. Espainiako Armadako Flotako komandanteak hesiak egiteko zuhaitzak ebakitzeko baimena eman zuen; bakoitzeko hiru aldatzeko agindu zuen.
• 1804-1-12. Bando baten bidez jakinarazi zuten azoka egunetan goizeko hamaikak bitartean ezin zitekeela salgai jartzeko ezer erosi, eta gainontzeko egunetan hamarrak bitartean berdin; eta, gainera, ez euren kasa eta ez beste inor bidalita azokara bidean ziren saltzaileengana.
• 1804-1-12. Bando bidez, komentu eta parrokiko atarietan jolasean ibiltzea debekatu zuten.
• 1803-12-7. Inazio Bixente Erraztik Olazko ermitan egin beharreko obren zerrenda aurkeztu zuen. Zerrenda horretan aurkeztutako obrak egitea erabaki zuten.
• 1803-6-6. Urrestilako Guardia zubia konpontzeko aurrekontua prestatzea erabaki zuten.
• 1803-4-13. Kontseilu Nagusiak 400 edo 500 haritz alferrikakoak ebakitzeko egin zuen eskaera onartu zuten. Haritzak txalupak osatzeko erabili ziren eta, bide batez, barrerak egiteko, aurrez zeudenak frantziarrek erre baitzituzten.
• 1803-3-15. Zalantza batzuk egon arren, eta azken urteetan horrela egiten zelako, Ostegun Santu egunean San Agustin komentuko sagrarioko giltza jasotzeko korrejidorea aukeratu zuten; alkateak parrokikoa jasoko zuen.
• 1803-3-13. Ahalmen osoa eman zieten agintariei azkenaldian saldu ziren herriko lurraldeen kontuak aztertzeko, ondoren zorrak ordainduz.
• 1803-3-13. Hiru giltzako bi kaxa egitea erabaki zuten, haietako bat elizaren diruak jasotzeko eta bestea herriko lurraldeak saldutakoan jasotakoa gordetzeko. Giltza bat alkateak eta parrokiko etxezainak izango zuten, bestea lehen eta bigarren errejidoreek, eta hirugarrena diputatu zaharrenak.
• 1803-3-8. Herriko festetan zekorketak antolatzeko Inazio Ramon Arozenak eginiko proposamenaren berri eman zuten. Hark barrerak egiteko materiala eskatzen zuen, berak sarrerak kobratzeko eskubidea izanik alde batetik; edo 1.500 erreal eta materialak herriak emanez, inolako kobraketa gabe geldituta bera. Bigarren proposamena hartu zuten ontzat.
• 1803-3-8. Urrestillarako bidea konpontzea erabaki zuten, Landetako ermitan aulki batzuk jarriz.
• 1803-2-26. Nikolas Inazio Odriozola parrokiko erretorearekin herriak nahiko harreman traketsak zituen, eta Iruñeko apezpikuaren laguntza eskatzea erabaki zuten agintariek. Urtean zehar ematen ziren aginduen berri ez zuten elizaren bidez ematerik nahi.
• 1803-2-18. Herriko agintari eta Nikolas Inazio Odriozola erretorearen artean iritzi ezberdinak sortu ziren. Azken honek udaletxera bidali zuen gutun bat, esanez nahiko hitz eta esaera gogorrak erabiltzen zituelako agintarien aginduak ez zituela elizaren bidez adieraziko.
• 1802-12-14. Herriaren diruak gordetzeko hiru giltza zituen kaxa egitea onartu zuten, eta giltzak zegokienei banatzea. Horrez gain, kontuak emateko liburua ere prestatu zuten -kaxaren barnean gordeko zena, hain zuzen-.
• 1802-8-26. Udalak San Agustin komentuko priorearen gonbitea onartu eta bertako patroi bezala egun horretako elizkizunetara agertzea erabaki zuen.
• 1802-6-19. Uholde handiak izan ziren egun honetan eta hurrengoan.
• 1802-5-30. Soreasu errotan Frantzisko Joxe Enparanek zuen zortzi eta erdiko jabetza herriak eskuratzea erabaki zuten. Horren ordez, Enparan errotan eskaini zioten beste hainbeste.
• 1802-5-12. Herrian gelditzeko etorri ziren hamabi soldadu eta haien sarjentuarentzat ostatua aurkitzeko, batzordea izendatu zuten.